Ahşap Yapılar – Yasak Şehir

31.05.2020

836

Çin’in Pekin şehrinde bulunan ve günümüze kadar ulaşmış en geniş ahşap yapılardan olan Yasak Şehir, 720 bin metrekarelik bir alanı kaplıyor. 980 yapıdan oluşan Yasak Şehir’de toplam 8.707 oda bulunmakta. Asırlar boyunca 24 Çin imparatoruna hizmet vermiş bu yapı 1987 yılından itibaren UNESCO Dünya Mirası listesine eklenerek koruma altına alınmıştır. Yapımında yüz binlerce işçinin çalıştığı bu yapının 14 yılda tamamlandığı kaydedilmektedir.

Çince Zijin Cheng olan Yasak Şehir adını imparatorun izni olmadan kimsenin girip çıkamamasından almıştır. Başlarda imparator ailesi ve halk iç içe yaşarken anlaşmazlıklar çıkınca halka kapılar 1600’lü yıllarda tamamen kapatılmıştır. Halk saraya 1925 yılına kadar girememiştir. Günümüzde müze olarak kullanılmakta olup dünyanın en çok ziyaret edilen müzelerindendir.

Yasak Şehir’de tüm binalar güneye bakar. Bunun nedeni ise hem kuzeyden gelen rüzgarı olabildiğince engellemek hem de gün ışığından faydalanabilmektir.

Ana inşaat malzemesi ahşap olan bu yapının tüm binaları toprak neminin iyi bir şekilde yalıtılmasını sağlayan taş bloklar üzerine yerleştirilmiştir. Bu temellerden yükselen ve çatıları destekleyen kolonlar Çin’in güneyinden kanallar aracılığıyla taşınmış çok sert ve dayanıklı ağaçlardan yapılmıştır.

fotoğraf: pixabay.com

MİMARİ DÜZEN

Mimari düzeni matematiksel mantığa ve geometrik kurallara dayalıdır. Doğu Asya mimarisini oldukça etkileyen Yasak Şehir, doğudan batıya 753 metre, kuzeyden güneye 961 metrelik bir plana sahiptir. Şehir simetrik bir şekilde bölünüp iç avlu ve dış avlu olmak üzere ikiye ayrılmıştır. İç avlu imparator ve ailesinin yaşadığı yer olarak kullanılırken dış avlu törenler ve imparatorun devlet işleriyle uğraştığı yer olarak kullanılmıştır.

Kompleks Pekin’in merkezinde genişliği 52 metre olan kale hendeği ve yüksekliği 7.9 metre olan kale duvarları ile çevrilidir. Bu duvarlar istinat duvarı işlevini yerine getirmekte ve fırınlanmış tuğlalardan inşa edilmiştir. Yukarıdan aşağıya doğru kalınlaşmakta olup tabanda 8.62 metre iken üst kısımda 6.66 metredir. Duvarların 4 köşesine kuleler oturtulmuştur. Asıl göze çarpan yanı çatıları olan bu kuleler 9 kolon, 18 sütun, 72 mahyadan oluşmaktadır.

Yasak Şehir’i çevreleyen surların cephelerinde birer kapı bulunmaktadır. Güneyde “Meridyen Kapısı”, kuzeyde “İlahi Kudret Kapısı”, batıda “Batı Zafer Kapısı” ve son olarak da doğuda “Doğu Zafer Kapısı” bulunmaktadır.

Yasak Şehir’de hakim olan sarı ve kırmızı renklerini görmekteyiz. Bu renklerin Çin kültüründe anlamları vardır. Kırmızı servet ve mutluluğun, sarı ise üstün gücün simgesidir.

Yasak Şehir’de en çok ne dikkatini çekiyor diye sorarsanız çatılar derim. Çatıların üzerinde birçok heykel bulunmakta. Heykeller Çin geleneklerinde efsaneleşmiş hayvanlardan oluşmaktadır. Bu heykellerin sayısı o binada yaşayanın gücü ile orantılıdır. Konakların en büyüğü olan ve imparatorun ana sarayı olan Yüce Uyum Konağı’nda 9 adet heykel bulunmaktadır.