KENDİLİĞİNDEN YERLEŞEN BETON ( KYB – VİSKO )
Kendiliğinden yerleşen beton;kendi öz kütlesi etkisiyle istenen yere yayılabilen, her hangi bir vibrasyon gerektirmeksizin ayrışma ve terlemeye bağlı kusurları göstermeksizin,iyi sıkışma elde edilebilen , çok akıcı kıvamlı ve kimyasal katkıya bağlı olarak en az 90 dakika kıvamını koruyabilen betondur.
KYB’NİN TASARIMI
KYB ile üretilecek elemanların özelliklerine göre tasarım yapılır.KYB yayılma özelliği 60-90cm arasında ve işlenebilirliğini 90 dakika süre ile koruyabilmeli ve aynı zamanda segregasyon ve terleme ( kusma ) , diğer özelliklerde dikkate alınarak tasarım hedeflenmelidir.
Beton bileşenleri hacimsel olarak yaklaşık %40 iri agrega , %30 ince agrega , %15 su ve %15 çimentodan oluşturulabilinir. ( İri agregaların %10 2no mıcır , %30 1no mıcır olması betona akışkanlığına fayda sağlayacaktır. )
Agrega tane boyutları kullanılacağı yere göre değişebilir, Dmax için genellikle üst limit değer 20mm olması daha uygun sonuç vermektedir. Ayrıca tane boyutu 0,125 mm ‘ nin altında olan malzemeler tasarımda ince malzeme miktarına dahil edilmelidir.
Düşük Su/Çimento oran elde edebilmek ve uzun süreli işlenebilirlik için Hiper akışkanlaştırıcı ( Polikarboksilik eter esaslı ) katkılar kullanılabilir.Çimento bileşenlerinden Al2 O3 (Alüminyum oksit) miktarı %10’nun az olmalıdır.
Tasarıma bağlı olarak mineral katkı ( filler , uçucu kül, silis dumanı ve yüksek fırın cürufu) kullanılabilir.
FİLLER TOZU :
İnce kırma taş, dolamit veya granit tozu , tasarımda ihtiyaç duyulan 0,125 mm den küçük ince malzeme miktarını sağlamak için kullanılır.dolomit alkali karbonat reaksiyonuna ( yani genleşmeye ) sebep olacağı için risklidir.Eğer kullanılacaksa tasarımda miktarı çok iyi ayarlanmalıdır.
UÇUCU KÜL :
Beton özelliklerini geliştirmek için kullanılabilir.Kullanımından önce mutlaka laboratuvar ortamında denenmelidir.
SİLİS DUMANI :
Betonun mekanik özelliklerini ( Basınç dayanımı,Çekme dayanımı ) arttıracağı gibi,kimyasallara da dirençli getirerek beton durabilitesine ( dayanıklılık , kalıcılık ) olumlu yönde etki eder.
YÜKSEK FIRIN CÜRUFU :
Betonun reolojik özelliklerini ( akış ) geliştirmek için kullanılabilir.
KYB ‘la üretilecek elemanlarda renkli beton istenildiği durumlarda pigment kullanılabilir.Aynı zamanda çelik veya polimer lif kullanarak KYB ‘nun özelliklerini arttırmak mümkündür.Özellikle çelik lif mekanik direnci ve eğilme dayanımını arttırmak için , polimer lif ise segregasyonu ve plastik rötreyi azaltmak için kullanılabilir..
AVANTAJLARI
- Vibratörle sıkıştırma işleminin ortadan kalkması
- Şantiyede işçilikte azalma
- Kolay yerleştirme
- Dayanıklılıkta artış
- Beton dökümünü önemli ölçüde hızlandırması
- Perdahlanabilirliği daha kolay olması
- Pompalanabilirlik açısından geleneksel betona göre daha uygun olması
- Kalıp yüzeylerinde sağladığı boşluksuz görünüm ile bürüt beton üretiminde tercih edilmesi
DEZAVANTAJLARI
- KYB maliyet açısından normal betona kıyasla daha pahalıdır
- Normal betona göre daha sıkı kontrol gerektirir
- KYB nin üretimi sırasında müdahale etmek zordur
- Normal beton üretiminde kullanılan ahşap kalıpların uygun olmaması
- Tünel kalıp veya playwood kalıpların daha uygun olması ve ilk maliyetinin yüksek olması.
Büşra hanım kendiliğinden yerleşen betonun dayanımı normal beton gibi olsada Elastisite modülü çok düşük olduğundan kullanmak sakıncalıdır.Ama proje kendiliğinden yerleşen betonun elastisite modülü alınarak yapılırsa bu şekilde kullanılmalıdır.Yoksa kendiliğinden yerleşen beton kavramı normal beton gibi davranamaz