MERSİN-AKKUYU ”NÜKLEER GÜÇ SANTRALİ”
Bu yazımızda tek başına Türkiye’nin elektrik ihtiyacının yüzde 10’unu karşılayacak elektrik üretimini gerçekleştirecek, Türkiye’nin ilk nükleer enerji santrali projesinden bahsedeceğiz. Hazırsak Mersin Akkuyu Nükleer Güç Santrali’ni hep beraber tanıyalım.
Mersin’in Gülnar ilçesinde şuanda dördüncü ve son reaktör temeli atılan Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS) projesi Türkiye’nin yapımı devam eden ilk nükleer enerji santralidir. Proje toplamda dört üniteden oluşmaktadır ve 2023’te faaliyeti geçmesi planlanmaktadır. Toplamda 4800 MW güce sahip VVER 1200 tipi 4 reaktörden oluşan proje ülkemizde tek kalemde yapılan en büyük yatırımdır. Akkuyu NGS projesi sadece ekipman olarak değil iş gücü hacmiyle de dünyanın en büyük projelerinden birisidir. Akkuyu NGS inşaatında %80’i türk olmak üzere yaklaşık 25.000 kişi çalışmaktadır.
Akkuyu NGS inşaat projesi ayrıca dünyada ‘Yap, İşlet, Sahip ol’ modeliyle inşa edilen ilk nükleer güç santrali projesidir. Proje Türkiye ve Rusya arasında hükümetler arası işbirliği anlaşmasıyla 2010 yılında imzalandı. Anlaşmanın koşulları uyarınca Rus tarafı, Türkiye Cumhuriyeti’nde AKKUYU NÜKLEER ANONİM ŞİRKETİ proje şirketini kurmuştur. Proje içerisindeki gerekli ekipman ve ileri teknoloji ürünlerin büyük kısmı Rus işletmeler tarafından tedarik edilmekte ancak proje, Türk şirketlerin ve farklı ülkelerden şirketlerin inşaat ve montaj işlerine azami ölçüde katılımını öngörmektedir. Böylece Türk uzmanlar, projenin yaşam döngüsünün tüm aşamalarında santralin işletmesinde yer alacaktır. Proje kapsamında Türk öğrenciler, Rusya’daki yükseköğretim kurumlarında nükleer uzman yetiştirme programlarına katılmaktadır. Eğitimlerini tamamlayan öğrencilerimiz Rosatom teknik eğitim merkezlerinde eğitimden geçtikten sonra Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nde işletme personeli ekibine katılacaktır.
Akkuyu Nükleer A.Ş. Üretim ve İnşaat Organizasyon Direktörü Denis Sezemin, “Kapsamlı jeodezik çalışmalar tamamlanmış ve bu konuda toplam 27 bin sayfalık 78 rapor yayınlanmıştır. Yürütülen çalışmalar, 9 şiddetine kadar hesaplanan maksimum deprem için tasarlanan Akkuyu NGS’nin inşası için inşaat sahasının parametrelerini doğrulamıştır. Projenin başlangıcından bu yana, UAEA’nın katılımıyla sahada ondan fazla denetim yapılmıştır. UAEA Türkiye misyonu, 2017 yılında deprem, tsunami ve uçak kazası senaryoları için Akkuyu NGS sahasında olasılıklı güvenlik analizinin en iyi şekilde uygulandığını kabul etmiştir” diye konuştu.
Proje kapsamında 600’den fazla Türk mühendis ve sahada 300’e yakın iş sağlığı ve güvenliği uzmanı çalışıyor. Sahada iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili her konunun en ince detayına kadar takip edildiğini vurgulayan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, denetimlerin mevzuata uygun, sürekli ve eksiksiz yapıldığını dile getirmiştir. Ayrıca dünyada sadece 5 adet bulunan dünyanın en büyük vinçlerinden ikisinin burada hizmet verdiğini, Akkuyu’dan çıkarılacak hafriyat malzemesiyle Türkiye etrafında bir metre genişlikte yaklaşık 7 metre yüksekliğinde bir set yapılabileceğini söylemiştir.
Proje birçok detayı düşünülerek özenle hazırlanmıştır. Sadece üreteceği elektrik değil aynı zamanda ‘’ Yeşil Enerji’’ hedefinde büyük bir rol üstelenerek kömür bazlı hesaplamaya göre yılda 35 milyon ton, işletmede kalacağı 60 yıllık süreçte toplam 2.1 milyon ton karbon emisyonunu engelleyecektir. Bu sebeple proje ‘’ Yeşil Yatırım’’ olarak da görülmektedir. Tam kapasite devreye girdiğinde yılda yaklaşık 35 milyar kilovatsaat elektrik üretecek santralin, tek başına Türkiye elektrik talebinin yüzde 10’unu karşılayacağı öngörülüyor. Ayrıca istihdam oranı proje aşamalarına göre değişen Akkuyu NGS projesinin işletme döneminde 4 bin kişiye istihdam sağlaması bekleniyor. Santralin 60 yıl olarak planlanan işletme ömrünün ise 20 yıl daha uzatılma imkanı da bulunmaktadır.
Son olarak projenin büyüklüğünü tahmin etmeniz için birkaç bilgi vermek istiyorum.
- Projeye dökülen ve dökülecek beton miktarıyla Türkiye’yi doğudan batıya gidip gelebilirsiniz.
- Projede kullanılacak demirler uç uca eklense dünyanın çevresini tam 19 kere dolaşabilirsiniz.
- Projede kullanılan boru bağlantıları Ankara-İstanbul arasındaki uzaklığa eşittir.( Yaklaşık 450 km )
- Kullanılacak kablo miktarı Ankara ile Sayın Likhacev’in ofisinin bulunduğu Moskova arasını iki kez gidip gelecek miktardadır.
KAYNAKLAR
- https://www.sabah.com.tr/ekonomi/akkuyu-nukleer-santrali-icin-kritik-detayi-acikladi-tam-50-milyar-dolar-5787912?paging=5http://www.akkunpp.com/
- https://www.trthaber.com/haber/gundem/turkiyenin-ilk-nukleer-santralinde-son-reaktorun-temeli-atildi-696190.html
- https://enerji.gov.tr/neupgm-akkuyu-nukleer-guc-santrali-projesi
- https://www.tccb.gov.tr/haberler/410/125182/-akkuyu-nukleer-guc-santrali-tek-basina-ulkemizin-ihtiyacinin-yuzde-10-unu-karsilayacak-elektrik-uretimi-gerceklestirecektir-
- https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/akkuyu-nukleer-as-akkuyu-ngsde-ic-ictas-insaat-as-ile-sozlesmesini-feshetti/2648681