Radye Temel İmalat Aşamaları
Radye temel nedir?
Radye temel sistemi rijit ve tüm yapının temel seviyesinde birlikte çalışmasını sağlayan bir temel sistemidir. Bu temel türü her zemin ve tasarım yönteminde güvenle kullanılabilir. Zeminin sınıfına ve kat yüksekliğine bağlı olarak boyutları belirlenir. Yükün zemine düzgün yayılmasını sağlar. Farklı oturmaları kendi rijitlik kapasitesi ile önleyebilir. Kirişli ve kirişsiz olmak üzere iki farklı türü mevcuttur. Kirişli radye temelin radye kısmı kirişlerin üzerine veya altına bağlı olabilir.
Radye Temel İmalat Aşamaları
Şekil 1. Örnek Temel Projesi
1.Hafriyat Öncesi Hazırlık:
Radye hafriyatı alınmadan önce belediyeden gelen harita mühendisleri inşaat esnasında referans alınacak koordinatları belli iki adet nokta (poligon) belirlerler. Bu poligonlar Total Station denilen cihazın referans alıp koordinat taşıması yapmasını sağlar. Hafriyat alınmadan gelen harita ekibi noktaları belirler ve kireç dökerler.
- Temel Hafriyatı:
Hafriyat alınmaya başlandıktan sonra temel derinliğine göre kontroller yapılır. Harita ekibi kazının ne gereğinden fazla nede gereğinden az olmaması için sürekli olarak operatörlerle iletişim halindedir. Burdaki ölçümler yapılırken noktasal ölçümler için Total Station kullanılırken derinlik ölçümlerinde Nivo ve Mira kullanılır. Temel hafriyatından çıkan malzemeler proje dahilinde ve kullanıma uygun ise çevre düzenlemesi, dolgu işleri ve benzeri işlemlerde kullanılabilir. Hafriyatın son aşamasında harita ekibi ve operatörler sıfırlama dediğimiz; temel zeminin düzeltilmesi işlemini yaparlar. Sıfırlaması tamamlanan temelin asansör çukuru yeri belirlenir ve asansör çukuru da kazılır.
3.Grobeton Dökümü:
Hafriyat işlemleri tamamlanan hem hafriyat tabanının tabanının tesviyesi hem de temelin yerle temasını kesmek için yaklaşık 1-2 cm kalınlığında grobeton uygulaması yapılır. Grobeton uygulandıktan 1-2 gün sonra kalıpçı ekibi asansör çukuru kalıbını çakarlar. Bu çukurun ebatları çok önemlidir ve proje dikkatlice incelenmelidir. Kalıp ebatları asansör çukurunun dış kenarından dış kenarına olarak alınır.
Şekil 2. Radye Temel Grobeton Aşaması
4.Temel Duvarı Örümü Ve Temel Yalıtımı:
Harita ekibinin temel köşe noktalarına çaktıkları çivilere ip gerdirilerek duvar doğrultuları belirlenir. Projede belirtilen temel derinline göre örülen duvarların arasında bol harç kullanılması önemlidir bu harç temel betonu dökülürken duvarın yıkılmasını engeller. Temel yalıtımı çok önemlidir ve projede verilenler göre yapılmalıdır. Kimi projelerde rradye ve temel duvarı arasına strafor, xps gibi uygulamalar olabilir. Ama genel anlamda temel yalıtımı membran malzemesiyle yapılır. Projede verilen membran kalınlığı önemlidir ve kaç kat uygulanacağı da önem taşır. Membran pürmüz denilen ısıtma aleti ile ısıtılarak temele yapıştırılır. Yapıştırma su geçişini önemli ölçüde engeller. Aynı zamanda su yalıtımı için temel duvarı çevresi drenaj boruları ile çevrelenir. Drenaj borularının akarı düzgün bir şekilde verilerek tıkanmaması için üstü polyester keçelerle sarılır.
Şekil 3. Radye Temel Yalıtım Aşaması
5.Koruma Betonu ve Temel Donatı Montajı:
Koruma betonu membran üzerine dökülen ve donatının membranı delmemesini sağlayan betondur. Koruma betonunun dökülmesinin ardından harita ekibi aksları belirler. Akslar çok önemlidir yapının elemanları bu aklara göre yerleşir. Temel donatı metrajı asansör çukuru altta kalacağı için asansör çukurundan başlar. Daha sonra Kılavuz donatılar (mastar donatılar) belirli aralıklarla serilir. Bu donatılar demir ustasının donatı montajına kolaylık sağlar. Ardından alt ana donatılar atılarak alt ilave donatıları da yerleştirilir. Alt donatıların yerleştirilmesi bittikten sonra sehpa donatıları konulmaya başlar. Sehpa donatıları üst donatıların çökmemesini sağlar ve destek olur. İmalat esnasında donatı çapları ve sehpa yüksekliğine dikkat edilmelidir.
Şekil 4. Radye Temel Kılavuz Donatı Aşaması
Sehpa donatılarının ardından üst ana donatılar ve üst ilave donatılar atılır. Kolon, perde ve merdivenlerin filiz ekimi yapılarak boğaz etriyeleri atılır ve temel demir montajı tamamlanır. Kolon, perde ve merdivenlerin yerleri akslar referans alınarak belirlenir ve kontrol edilir. Donatı imalatı biten temele Mekanik ekibi ve Elektrik ekibi girer. Projeye göre pis su tesisatı ve bina topraklamasını tamamlarlar ve temel betona hazırdır.
Şekil 6. Radye Temel Üst Donatı Aşaması
- Temel Kalıbı Ve Beton Dökümü:
Temel duvarının etrafı teleskopik direkler, 5*10,10*10 ve plywoodlar yardımı ile desteklenir. Asansör çukuruna da projede verilen ölçülere göre kalıp çakılır. Temel betonu metrajı yapılarak istenilen özellikte beton sipariş verilir. Gelen beton soğuk derz olayı yaşanmaması için kısa sürede dökülmelidir. Vibrasyon ve Kür uygulanması çok önemlidir.
7.Şekil Radye Temel Tamamlanmış Hali
Radye Temellerle Alakalı Görsel Kaynaklar