Mega Yapılar – Millau Viyadüğü

07.04.2020

553

Foster + Partners imzalı köprü, Paris’in güneyindeki Millau şehrinde bulunuyor. Millau Viyadüğü (Millau Viaduct), buradaki Tarn Nehri vadisinin iki yakasını birleştiriyor. Bir direğinin uzunluğunun zeminden en üst noktasına kadar yaklaşık 343 metre olması nedeniyle dünyanın en uzun köprü strüktürü unvanını aldı . Köprü saatte 225 km. hıza ulaşan rüzgara dayanıklı biçimde inşa edilmiştir. 14 Aralık 2004 günü açılış töreni gerçekleşen köprü 16 Aralık 2004 tarihinde araç trafiğine açıldı. Köprünün kullanım süresi 120 yıldır.

Köprü aynı zamanda gelmiş geçmiş en üstün mühendislik başarılarından biri olarak değerlendiriliyor. Millau Viyadüğü, aslen köprülerin mimarlıktan çok bir mühendislik ürünü olduğu düşüncesine karşı çıkan bir altyapı ögesi. Mühendisler ve mimarların işbirliğinin mükemmel bir ürünü olan Millau Viyadüğü, altyapı mimarisinin doğal çevre üstündeki etkisinin büyüklüğünü ve mimarin bu süreçte oynadığı bütünleyici rolü gösteren en başarılı örneklerdendir. Köprü, fonksiyon, estetik ve teknoloji arasındaki ilişkiyi inceliklikli tasarlanmış strüktürü ve yapısıyla yansıtan bir öge olarak değerlendirilmiş.

Millau Viyadüğü’nün önemli özelliklerinden biri de Paris’ten Akdeniz’e oradan da Barselona’ya uzanan otoyolu kesintisiz, hızlı bir rota haline getirmesi. İki yüksek plato arasındaki köprü, tasarımının başında strüktürel açıdan iki konuda ekibi zorlamış.

Bunlar; bir nehrin üstünden kurgulanacak olması, iki plato arası 2.46 kilometrelik mesafeyi en ekonomik ve ‘zarif’ şekilde geçecek olması. Nehrin bu alanda oldukça daralan bir yapıda olması nedeniyle de ekip ikinci noktaya odaklanmış. Tasarımda Strüktüre yön verecek öge de bu nokta olmuş.

Millau Viyadüğü’nün her bir açıklığı yaklaşık 342 metreyi geçiyor, köprünün ayakları zeminden 75 metreden 245 metreye değişen yüksekliklerde, köprü üstünde kalan direkler ise yoldan 87 metre kadar yukarı ulaşıyor. Köprüyü oluşturan beton döşemenin büzülme ve genleşmesini karşılaması içinde kolonlar yolun aşağısında kalan kısımda daha ince ve daha esnek iki parçaya ayrılıyor. Yukarıda ‘A’ şeklinde bir çerçeve oluşturuyor böylece. Kolonların bu şekilde oluşturulmuş konik uçlu formu, hem üstüne binen yükler açısında bir hafifleme sağlıyor hem de daha ince profiller ile oluşturulabilmesini sağlıyor. Böylece Millau Viyadüğü hem etkileyici bir görünüme sahip oluyor hem de çevresindeki eşsiz doğaya minimum müdahale eden bir yaklaşıma hizmet ediyor.

Gergi askılı, direkli strüktürel Millau Viyadüğü, görünüş olarak narin, şeffaf bir tasarıma sahip. Köprüyü taşıyan direkler arasındaki mesafeler de bu ilkeleri sağlamak isteyen ekip tarafından en uygun şekilde kurgulanmış. Sonucunda ortaya birkaç rekoru birden kıran bir konstrüksiyon çıkmış: dünyadaki en uzun çelik pilonlara (çelik direklere) sahip konstrüksiyon, Avrupa’daki en yüksek yol köprüsü. Bunun yanında Millau Viyadüğü, Eyfel’in Fransa’daki en uzun yapı unvanını da elinden almış.

Projenin toplamı 394 milyon mâl olmuştur. Eiffage Group’un 75 yıl işletmesi halinde maliyetin karşılanacağı düşünülmektedir. Projede 127.000 metreküp beton 19.000 ton betonu güçlendirmek amacıyla çelik ve taşıyıcı kablo ve döşemelerde 5.000 ton çelik kullanılmıştır.

2.460 metre uzunluğunda ve 32 metre genişliğinde olan ana gövde, çok hafif malzemeler kullanılmasına rağmen 36.000 ton ağırlığındadır. Altı tane 342 metre ve iki tane 204 metre uzunluğunda ki toplam sekiz bölümden oluşur. Bu bölümlerin uzatılıp birleştirilmesi 15 ay sürmüştür. 173 merkezi kutu kirişler yanal paneller kaynaklanmıştır. Merkezi kutu kirişler 4 metre kalınlığında 15-22 metre uzunluğundadır. Toplam ağırlıkları 90.000 tondur. Gövdede sert rüzgar koşullarındaki olumsuzlukları kaldırmak için kanat şekli vardır.

700 tondan oluşan her biri 87 metre uzunluğunda 7 direk köprü ayaklarının devamı niteliğinde bulunur. Her biri arasında 11 metal kablo köprü gövdesini desteklemek amacı ile bulunur.

Her bir direk arasında, yüz yüze olacak biçimde on bir tane gergi çifti bulunur. Bunların uzunluğuna bağlı olarak, gergilerin sayısı 55 ile 91 arasında değişen çelik kablolardan oluşur. Çelik kablolar 7 çelik iplikten meydana gelir. Her iplik galvaniz, petrol mumu ve preslenmiş polietilen kaplama ile erozyona karşı korunur.. Gergilerin dış örtüsü, çift sarmal fitilin ile kaplıdır. Bu gergiler Freyssinet Company tarafından üretilmiştir.